Tüberküloz hava yolu ile bulaşan, başta akciğerler olmak üzere tüm organları tutabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Tüberküloz görülme sıklığı ve etkileri nedeniyle küresel mücadele gerektiren önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Dünyada yaklaşık iki milyar insanın tüberküloz basili ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Bu insanların %5-10’unun yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastası olma riski bulunmaktadır. Tüberküloz genellikle ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır. Dünya Sağlık Teşkilatı (DST) Küresel Tüberküloz 2023 Raporunda 2022’de dünya çapında yeni tanı alan kişi sayısı 7,5 milyon olarak bildirilmiş olup 1995 yılından bu yana en yüksek sayıdır. 2022 yılında dünya genelindeki bu hastaların 5,8 milyonu erkek, 3,5 milyonu kadın ve 1,3 milyonu çocuktur.
Tüberküloz hastalığında genel yakınmalar; halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, çocuklarda kilo alamama, ateş ve gece terlemesidir. Solunum sistemi yakınmaları ise; öksürük, kanlı balgam, göğüs ağrısı, yan ağrısı ve nefes darlığıdır.
Tüberküloza yönelik tanı ve tedavi hizmetleri, tüm sağlık kuruluşlarımızda ÜCRETSİZ olarak sunulmaktadır. Tüberküloz ve dirençli tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar Bakanlığımız tarafından temin edilerek vatandaşlarımıza ÜCRETSİZ olarak ulaştırılmaktadır. Ülkemizde bulunan yabancı uyruklu tüberküloz hastaları da ÜCRETSİZ olarak tedavi edilmektedir. İlaçların düzenli kullanılması, tedavinin başarısı için oldukça önemlidir. Hastanın, tercihen bir sağlık personelinin gözetiminde ilaçlarını alması şeklinde uygulanan “Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT)” düzenli ilaç kullanılması için en uygun yoldur. Tedavi sonlandırılana kadar, hastanın aylık takiplerinin verem savaş dispanserinde yapılması uygundur. Tedavide kullanılan ilaçların eksik alınması ya da düzensiz kullanılması halinde, tüberküloz basili ilaçlara direnç kazanabilmektedir. İlaca dirençli tüberküloz hastalığının tedavisi zor ve daha uzun süreli olup tüm dünyada önemli bir konu haline gelmektedir.
DST 2015 yılı sonrasında atılacak adımları belirleyerek Küresel Tüberkülozu Bitirme Stratejisini ve Avrupa Bölgesi Tüberküloz Eylem Planı 2016-2020’yi uygulamaya koymuştur ve 2030 yılına kadar tüm dünyada tüberküloz insidansının %90 oranında azaltılması hedeflenmiştir. Bu hedefe ulaşmak amacıyla ülkemizde Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı yürütülmektedir. Bu program; tüberkülozdan korunma, erken tanı, yeterli ve uygun tedavi, sosyal koruma ve psiko-sosyal destekler ile hastalığın görülme sıklığının ve tüberküloza bağlı ölümlerin azaltılması, hastalığa bağlı maddi kaybın azaltılması amacıyla ile “Veremsiz Bir Türkiye!” hedefine ulaşmak için yürütülen faaliyetleri kapsamaktadır. Bu faaliyetler kapsamında tüm dünyada olduğu gibi 1947 yılından itibaren ülkemizde de her yıl Ocak ayının ilk Pazar günü ile başlayan hafta Tüberküloz hastalığı ile ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve bu konuya dikkatinin çekilmesi amacıyla “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” olarak belirlenmiştir.
Kronik ve bulaşıcı hastalıklar birey ve toplumda sağlık kaybının yanı sıra, ekonomik ve psiko-sosyal kayıplara da neden olmakta, uzun süreli tedavilerin düzenli sürdürebilmesi için sosyal ve ekonomik destekler verilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda Bakanlığımız ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı arasında bir protokol imzalanarak ekonomik ve sosyal güçlükler yaşayan tüberküloz hastalarına 2018 yılı Ocak ayından itibaren “Düzenli Nakdi Yardım Programı” başlatılmıştır. Program kapsamında, ekonomik ve sosyal güçlük yaşadığı “Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı” tarafından tespit edilen tüberküloz hastalarına, ilaçlarını DGT ile düzenli bir şekilde alması koşuluyla tedavi süresince nakdi yardım verilmektedir. Aynı zamanda tıbbi öz bakım gerektiren ve evdeki yaşam koşullarının yetersiz olduğu durumlarda ilave destek ödemesi sağlanabilmektedir. Dünya çapında bir ilk ve iyi uygulama örneği olan bu programla tüberküloz hastalarımızın tedavi ve kontrollerinin düzenli olarak yapılması, hastalara ve ailelerine psiko-sosyal destek verilmesi, yoksulluğun azaltılarak yaşam kalitesinin yükseltilmesi hedeflenmiştir.
Düzenli İlaç Kullanımı ile Tüberkülozu Önleyebilir, Çevrenizdekilere Bulaşmasını Engelleyebilirsiniz.
Ülkemizde Tüberküloz (Verem) Hastalığının Tedavisi Ücretsizdir!
Korkma, Saklama, Tedavi Ol!