YENİ BİR BAŞLANGIÇ YAPIN
Sağlık bedensel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlanmaktadır. Bilimsel çalışmalar, sağlığımızı belirleyen temel etmenlerin sosyal koşullar, tıbbi koşullar, iklimsel koşullar, kalıtsal koşullar ve yarıdan fazlasının ise yaşam tarzı ile oluştuğunu göstermiştir. Yaşam tarzı dediğimizde beslenme, egzersiz, uyku, alkol, sigara, nargile, vb tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı kastedilmektedir.
Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı, önemli ve önlenebilir bir halk sağlığı sorunudur. Dünyada her yıl 6 milyon insan sigara nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu rakamın, önümüzdeki 20 yılda 10 milyona çıkacağı düşünülmektedir. Ülkemizde ise yılda 100 bin kişi ve tüm ölümlerin %23’ü tütün ve tütün ürünlerine bağlı hastalıklar sebebiyle olmaktadır. Tütün kullanımı aynı zamanda diğer maddelere olan bağımlılıkta da bir geçiş noktasıdır.
Sigara, nargile, pipo içme veya dumanının solunması zamanla kişide psikolojik ve fiziksel bağımlılık oluşturur. Tütün ürünlerinde 4000’den fazla kimyasal madde bulunmaktadır. Esas bağımlılık yapan madde nikotindir. Koklanarak, burundan çekilen ya da çiğnenen dumansız tütünler de nikotin kadar yüksek düzeyde zehir içermektedir.
PASİF İÇİCİLİK NEDİR?
Pasif içici, sigara kullanmayan ama sigara dumanına maruz kalan kişidir. Pasif içici olmanın etkileri sigara dumanına maruz kalmanın zamanı, yoğunluğu ve sıklığına göre değişmekle beraber her yıl milyonlarca insan pasif içici olarak sigaranın neden olduğu hastalıklar nedeni ile ölmektedir.
Pasif içiciler sigara içen kişinin yanında durarak 4000 çeşit kimyasal maddeden zarar görmektedir. Tütün dumanına sadece 30 dakika bile maruz kalmak, uzun süreli sigara kullanıcılarında beliren fiziksel etkileri ortaya çıkarmaktadır.
Tütün dumanına pasif olarak maruz kalanların da sigarayı aktif şekilde içenler gibi kanser, kalp hastalıkları ve KOAH gibi birçok hastalığa yakalanma riskleri ileri derecede artmıştır.
Çocuklar tütün dumanının zararlı etkilerine karşı çok daha hassastırlar. Ve ne yazık ki çocuklar için risk çok daha ciddidir. Çünkü akciğerleri tam gelişmemiştir. Yetişkinlerden daha fazla ve hızlı nefes alıp verirler. Bu nedenle daha fazla sigara dumanına maruz kalırlar.
Çocuklardaki kanserin bir kısmı anne-babasının sigara alışkanlığından gelişmektedir.
Hamileliğinde sigara içen annelerin bebekleri %10-15 düşük doğum ağırlıklı ve yine aynı oranda zeka eksikliği ile doğabilmektedir.
Anne veya babası sigara içen çocukların boğaz ve akciğer enfeksiyonuna yakalanma riski yüksektir. Anne veya babası sigara içen çocuklar astım hastalığına daha fazla yakalanmakta, akciğer fonksiyonları bozulmaktadır.
PASİF İÇİCİLİKTEN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALIYIM?
Sağlık Bakanlığımız tarafından tütünle mücadele kapsamındaki gerçekleştirilen en önemli çalışmalardan biri olan “Yeşil Dedektör” uygulaması 9 Şubat 2016 tarihinden bu yana ilimizde de uygulanmaktadır. Türkiye Yeşilay Cemiyeti işbirliği ile "Dumansız Hava Sahası" ihlallerinin yetkililere bildirilmesini sağlayan “Yeşil Dedektör” mobil uygulaması, kapalı mekânlarda tütün mamulleri kullanımını ihlal eden işletme ve müşterilerin ihlallerini azaltmayı amaçlayan bir mobil uygulamadır ve tüm akıllı telefonların mağaza girişlerinden ücretsiz indirilebilmektedir.
Yeşil Dedektör mobil uygulaması, ilde bulunan ve kapalı mekânlarda tütün mamulleri kullanım yasağının uygulanmasını denetleyen saha ekipleri ile koordineli yürütülmektedir.
Yeşil Dedektör mobil uygulaması ile kullanıcı ihlal bildirimini, tek tıkla konum belirleyerek ve mekan adı seçerek bildirebilmektedir. İhlal bildirimi sonrasında bildirim, Sağlık Bakanlığı’nın özel olarak Yeşil Dedektör için ayırmış olduğu sisteme ve oradan da ilimizde Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü Saha Ekipleri’ne ulaşmaktadır. Saha Denetim Ekipleri ihlal bildiriminin yapıldığı mekana ulaşarak ihlal olup olmadığını denetleyerek ve gerekli işlemi yapmaktadır.
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü olarak gerek tütünle mücadele gerekse diğer bağımlılık yapıcı maddelerle mücadele kapsamında çalışmalarımız ile denetimlerimizin yanı sıra eğitimler ve farkındalık faaliyetlerimiz sürdürülmektedir.
SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN NE YAPMALIYIM?
Sigarayı bırakmak isteyen bağımlıların çoğu, bu alışkanlıktan kurtulma şansına sahiptir. Bunun için kararlı olmak gereklidir. Sigarayı bırakmaya karar vermek ve başarılı olmayı istemek sigarayı bırakmak için önemli adımlardır. Gerektiğinde sağlık birimlerinde çalışan hekim ve sağlık personelinden destek istenmelidir.
İlimizde Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü bünyesine hizmet veren TC. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne bağlı Göğüs Hastalıkları Hastanesi ile Atatürk Üniversitesi bünyesinde hizmet veren Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’nda olmak üzere iki Sigara Bırakma Polikliniği bulunmaktadır.
Sağlığınız Bizim İçin Önemli…
Erzurum İl Sağlık Müdürlüğü