SİVRİSİNEK KÜÇÜK, TEHLİKESİ BÜYÜK!
Sıtma, dünya genelinde hala milyonlarca insanı etkileyen ciddi ve bulaşıcı bir hastalıktır. 2007 yılında Dünya Sağlık Teşkilatı’na üye devletler tarafından 25 Nisan günü “Dünya Sıtma Günü” olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda her yıl sıtma hastalığının önlenmesi ve kontrolüne yönelik farkındalığı artırmak ve toplumun hastalık ile ilgili bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir.
Sıtma nedir, nasıl bulaşır?
Sıtma, Plasmodium cinsine ait tek hücreli parazitlerin neden olduğu, sivrisinekler aracılığıyla insana bulaşan bulaşıcı bir hastalıktır. Anofel cinsi dişi sivrisineklerin kan emmesi sırasında parazitlerin insana geçmesiyle hastalık başlar. Sivrisinekler, sıtma parazitinin ara konaklarıdır ve hastalığın yayılmasında kritik rol oynar.
Belirtileri nelerdir?
Sıtmanın tipik belirtileri arasında ateş, üşüme, titreme, terleme nöbetleri, baş ağrısı, kas ağrıları, bulantı ve kusma, yorgunluk ve halsizlik, ileri evrelerde dalağın büyümesi ve sarılık yer almaktadır. Bu belirtiler, enfeksiyonun şiddetine ve bağışıklık durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Tanısı nasıl koyulur?
Sıtma tanısı; kan örneklerinin mikroskop altında incelenmesiyle ya da ileri test yöntemleri (serolojik testler, PCR vb.) kullanılarak konur. Erken tanı, hayati öneme sahiptir.
Sıtma hastalığından korunmak mümkün mü?
Evet. Sıtma hastalığından korunmak için aşağıdaki önlemler alınabilir;
- Uzun kollu giysiler giymek ve sivrisineklerin aktif olduğu saatlerde dışarıda bulunmamaya çalışmak,
- Sivrisineklerin üremesini engellemek için su birikintilerini ortadan kaldırmak,
- Seyahat öncesi ve sırasında sıtmadan korunmak için uygun ilaçları kullanmak.
Yurt dışına seyahat edecek bireyler nelere dikkat etmeli?
Sıtmanın yaygın olarak görüldüğü Afrika, Güney Amerika ve Uzak Doğu ülkelerine yapılacak olan seyahatlerden önce Bakanlığımız Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünün http://www.seyahatsagligi.gov.tr sayfası ziyaret edilerek sıtma hastalığı hakkında bilgi edinilmelidir. Riskli bölgelere gitmeden önce sıtmaya yönelik koruyucu ilaçlar seyahatten en az 15 gün öncesinden başlanmalı ve riskli bölgede bulunulan süre boyunca da ilaçların kullanımına devam edilmelidir. Seyahat dönüşü; baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, karında rahatsızlık, kas ve eklem ağrısı şikâyetleri olması durumunda koruyucu ilaç kullanılmış olsa dâhi en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurulması son derece önemlidir.
İlimizde koruyucu tedavi için nereye başvurulabilir?
Seyahatten önce sıtmaya karşı koruyucu ilaçlar, Palandöken İlçe Sağlık Müdürlüğü bünyesindeki Seyahat Sağlığı Merkezi’nden ÜCRETSİZ olarak temin edilebilir.
(Adres: Müftü Solakzade Mahallesi 14. Sokak No:1 Palandöken / ERZURUM)
Sıtma, tedavisi olan ancak gecikildiğinde hayatı tehdit edebilen bir hastalıktır. Sıtmadan şüphelenilen veya sıtma belirtileri olan kişi en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.