TÜBERKÜLOZLA MÜCADELE ET, SAĞLIKLI GELECEK İÇİN TEMASLI TARAMANI YAPTIRMAYI İHMAL ETME!
Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis’in neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle akciğerleri etkiler, ancak vücudun diğer organlarına da yayılabilir. Hastalık, tüberkülozlu bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşmasıyla havaya yayılır ve basillerin sağlıklı bir birey tarafından solunmasıyla da bulaşır. Basiller havada saatlerce asılı kalabilir ve bu basilleri alan kişilerin bir kısmında hastalık kısa bir süre içinde ortaya çıkarken bir kısmında ise basiller hastalık oluşturmadan yıllarca akciğerlerde sessiz kalabilir. Ancak bağışıklık sistemi zayıfladığında hastalık ortaya çıkabilir.
Tüberkülozun en yaygın belirtisi, üç haftadan uzun süren öksürüktür. Buna ek olarak göğüs ağrısı, halsizlik, kilo kaybı, ateş ve gece terlemeleri de görülebilir. Bu belirtiler genellikle yavaş ilerlediği için hastalar hekime başvurmakta gecikebilir. Bu durum, hastalığın başkalarına bulaşma riskini artırır.
Tüberküloz ile mücadelenin temel amacı; hastalığın yayılmasını engellemek, hastaların erken tanı almasını sağlamak ve tedavi sürecini etkin bir şekilde yönetmektir. Uygun ilaç kullanımı ve doğru tedaviyle bakterilerin antibiyotiklere direnç geliştirmesi önlenebilir. Ancak ilaçların yanlış veya eksik kullanımı, dirençli tüberküloz vakalarının artmasına yol açabilir. Tüberküloz hastalığının erken tespiti ve tedavisi, hastaların hastaneye yatma sürelerini kısaltır, iş gücü kaybını engeller ve sağlık sistemine olan yükü azaltır.
Tüberküloz tanısı, balgam örneğinde bakterinin mikroskopla görülmesiyle konur. Ayrıca balgam kültürü, akciğer röntgeni ve tüberkülin deri testi (PPD) de tanıda kullanılmaktadır. Hastalık, hangi sağlık kurumunda teşhis edilirse edilsin, tedavi ve takibi ilçe sağlık müdürlükleri bünyesinde bulunan verem savaş birimleri tarafından yürütülür. Tedavisi tamamen ÜCRETSİZdir.
Tüberküloz, damlacık yoluyla bulaştığı için hasta kişinin temas ettiği bireylerin taranması oldukça önemlidir. Temaslı taraması, tüberküloza yakalanma riski taşıyan kişilerin tespit edilip erken tanı almasını sağlayan bir süreçtir. Temaslı taramasının önemi şu şekilde açıklanabilir;
· Erken Tanı ve Tedavi: Tüberkülozun erken evrelerde tespit edilmesi daha hızlı ve etkili bir tedavi sürecinin başlatılmasını sağlar. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler bu durumdan daha kolay etkilenebilir.
· Hastalık Yayılımını Önlemek: Tüberküloz tedavi edilmediği takdirde ciddi bulaşıcılığa sahip bir hastalıktır. Temaslı taraması yapılarak hastalığın yayılma olasılığı en aza indirilir.
· Sosyal ve Psikolojik Destek: Tüberküloz olan kişiyle temaslı bireylerin takibi, sağlıklarını korumanın yanı sıra psikolojik destek almalarını da sağlar. Çünkü temaslı kişiler, hastalık hakkında bilgi edinerek hem kendi sağlıkları hem de toplum sağlığı konusunda bilinçlenir.
· Toplumsal Farkındalık: Temaslı taraması, tüberküloz hakkında toplumda farkındalık oluşturulmasına yardımcı olur. İnsanlar, bu süreç sayesinde tüberküloz ile ilgili bilgi sahibi olur ve tedavi süreci hakkında daha bilinçli bir yaklaşım sergiler.
T.C. Sağlık Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı arasında yapılan protokol gereğince; ihtiyaç sahibi tüberküloz hastalarına tedavilerini düzenli devam ettirebilmeleri amacıyla tedavi süresince ve belirlenen süre boyunca şartlı ve düzenli nakdi sosyal yardım yapılmaktadır. Bu yardımdan yararlanmak için hastanın;
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması,
- Verem savaş birimine ve Ulusal Tüberküloz Sistemi’ne kayıtlı bulunması,
- T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen tüberküloz tedavi programlarından birini kabul etmesi ve tedaviye uyum sağlayacağını taahhüt etmesi gerekmektedir.
Tüberkülozla mücadelede halk sağlığı alanında atılacak her bir adım, gelecekte daha sağlıklı bir toplumun temellerini inşa edecektir. Tüberküloz, sadece bireysel bir sağlık sorunu değil, toplumsal bir tehdittir!
Unutmayalım, tüberküloz tedavi edilebilir bir hastalıktır; yeter ki zamanında harekete geçelim!