BİLGİ NOTU
31 Mayıs, tütün ürünü kullanımının sağlık ve diğer zararları konusunda toplumda farkındalık oluşturmak, tütün ürünü kullananlara bırakmaları yönünde bilinç kazandırmak ve sağlıklı yaşam davranışlarını geliştirmek amacıyla Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Dünya Tütünsüz Günü” olarak ilan edilmiştir. 31 Mayıs “Dünya Tütünsüz Günü” her yıl farklı bir tema üzerinden tütün ve tütün ürünlerinin zararlarına dikkat çekilmektedir.
Bu yılın teması ise tütünün verimli tarım arazilerine ekilmesinden kaynaklı verimli tarım arazilerinin azalması, tütün ekiminde kullanılan çok miktardaki pestisit, gübre ve kimyasal gibi tehlikeli kirletici maddelerin suya ve toprağa atılmasına bağlı olarak tarım arazilerinin verimsizleşmesi, suların kirlenmesi; tütün ekiminde ve üretiminde (sigara) kullanılan aşırı su miktarının kuraklığa olan etkisine dikkat çekmektir.
Tütün kullanımı tüm dünya için küresel sağlığın bilinen en büyük tehditlerindendir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tahminlerine göre 1,5 milyara yakın insan tütün kullanıcısıdır ve her yıl içerdiği nikotin nedeniyle ciddi bağımlılık yapıcı etkisi olan tütün ürünleri yüzünden 8 milyondan fazla insan yaşamını yitirmektedir. Dünyada her yıl 1,2 milyon insanın da tütün ürünü kullanmadığı halde dumanına maruz kalma (pasif etkilenim) sonucu öldüğü kabul edilmektedir.
İnsan sağlığı açısından baktığımızda tütün ürünleri; akciğer kanseri başta olmak üzere kanserler, kalp damar hastalıkları, Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) gibi pek çok önlenebilir hastalık ve erken ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer almaktadır. DSÖ’nün tahminlerine göre; 700 milyon çocuk, yani dünyadaki çocukların neredeyse yarısı tütün dumanına maruz kalmakta ve her yıl, 65.000 çocuk tütün dumanından etkilenimin yol açtığı solunum yolu enfeksiyonları sebebiyle, 5 yaşından önce hayatını kaybetmektedir.
Diğer taraftan tütün ve tütün ürünlerinin insan sağlığına olduğu kadar, çevreye, doğaya, atmosfere çok büyük zararı vardır. Tütün yetiştirmek, üretmek ve kullanmak; oluşturdukları kimyasallarla, zehirli atıklarla, mikroplastiklerle, sigara izmaritleriyle, e-sigara atıklarıyla suyumuzu, toprağımızı, sahillerimizi, şehirlerimizi kısacası dünyamızı zehirlemektedir. Her yıl tütün yetiştirmek için 600 milyon ağaç kesilmekte, yaklaşık 3,5 milyon hektar alan yok olmakta,200.000 hektar tarım alanı verimsizleşmekte, 22 milyar ton suyun kullanılmasına, 84 milyon ton karbondioksit (CO2) üretimine, 25 milyon ton izmarit ve sigara paketi gibi tütün ürünü atığına (ülkemizde 100 ton) neden olmaktadır.
Tüm bu örneklerde görüldüğü üzere; tütün kullanımı sadece bir halk sağlığı tehdidi değil, aynı zamanda önemli bir çevre sorunudur. Gelin sizde bu özel günü vesile kılın ve tütün kullanımını bırakarak hem kendi sağlığınızı hem de çevremizi korumuş olun.